Pengaruh Masa dan Tempat dalam Penyusunan Tafsir Al-Azhar
DOI:
https://doi.org/10.21111/studiquran.v7i1.8000Keywords:
Abstract
In contrast to the previous centuries of the XX century, the century of young people with the spirit of coming out of stagnant thinking has indirectly stimulated the attention of scholars in studying interpretations and compiling works of interpretation with various methods, patterns and styles. Tafsir al-Azhar is one of the largest interpretations compiled by Hamka, Hajj Muhammad Karim Amrullah. This article attempts to critically examine whether there is an influence of time and place in the preparation of the Tafsir al-Azhar. For this reason, historical methods and critical analysis will be used to show the figure of Hamka and his interaction with the socio-culture of the Minang people in particular and Indonesia in general. At the same time, it is used to analyze the Tafsir al-Azhar with regard to the influence of the time and place in the work. The result is that Hamka in explaining the verses of the Qur'an sometimes takes wisdom from the customs of a society that signify the place and explain also from the period of development of political turmoil after Indonesian independence and the renewal of the thoughts of Islamic figures that signify time, furthermore,the place and time have exerted influence in compiling the Indonesian interpretation work "Tafsir al-Azhar."References
Abdul Adhim Ahmad Al-Ghabasyi (1971), Tarikh al-Tafsir wa Manhaj al-Mufassirin, Kairo; Dar al-Thaba’ah al-Muhammadiyah.Abdurrahman Wahid (1993), “Benarkah Buya Hamka seorang Besar? Sebuah pengantar” dalam Hamka di Mata Hati Umaat, Jakarta: Sinar Harapan.Ali Abri, Manhaj Akidah menurut Hamka, Thesis Ph.D Jabatan Akidah dan Pemikiran Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya 2006.Al-Imam Abu Zahrah (tt), al-Mu’jizah al-Kubra al-Qur’an; Nuzuluhu, Kitabatuhu, Jam’uhu, I’jazuhu, Jadaluhu, ‘Ulumuhu, Tafsiruhu, Hukmu al-Ghina’ bihi, (tt); Dar al-Fikr al-’Arabiy.Amir Syarifuddin, Hukum Waris Minang; Masa Depan Hukum Kewarisan Adat Minangkabau dalam Seminar Kebudayaan Minangkabau tahun 1985.Deliar Noer (1980), Gerakan Modern Islam di Indonesia 1900 – 1942, Jakarta; LP3ES.H. Rusydi Hamka, (1981). Pribadi dan Martabat Buya Prof. Dr. Hamka, Jakarta: Pustaka Panjimas.Haji Zaenal Abidin Safarwan (1995), Kamus Besar Bahasa Melayu Utusan, Kuala Lumpur: Percetakan Kaum Sdn. Bhd.Hamka (1963), Adat Minangkabau Menghadapi Revolusi, Djakarta; Firma Tekad.Hamka (1963), Ayahku, Riwayat Hidup Dr. H. Abd. Karim Amrullah dan Perjuangan Kaum Agama di Sumatera, Djakarta; Djajamurni.Hamka (1970), Tafsir al-Azhar, Djuzu’ I, Djakarta: PT. Pembimbing Masa.Imam Badruddin al-Zarkasyi (1957), al-Burhan fi ’Ulum al-Qur’an, Muhammad Abu al-Fadl Ibrahim (ed), (tt); Dar Ikhya’ al-kutub al-’Arabiy ’Isa al-Babi al-Halabiy wa Syirkah.Kamilah Husain (1998), Pemikiran Hamka Dalam Politik Menurut Tafsir Azhar, Akademi Excersise (B.A.), Fakulti Usuluddin, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.Karel A. Steenbrink (1984), Beberapa Aspek Tentang Islam di Indonesia Abad ke-19, Jakarta; Bulan Bintang.Khalid Abdurrahman al’Ak (1986). Ushul al-Tafsir wa Qawa’iduhu, Dimasq; Dar al-Nafais.Lihat, Subhi Al-Shalih (1972), Mabahith fi ’Ulum al-Qur’an, Beirut: Dar al-’Ilmi li al-Malayin.M. Nasroen (1971), Dasar Falsafah Adat Minangkabau, Djakarta; Bulan Bintang.M. Rasjid Manggis dan DT. Radjo Panghoeloe (1971), Minangkabau Sedjarah Ringkas dan Adatnja, Padang; Sridharma.M.D. Mansoer. et all (1970), Sedjarah Minangkabau, Djakarta; Bhratara.Martin van Bruinessen (1995), Kitab Kuning Pesantren dan Tarekat Tradisi-Tradisi Islam di Indonesia, Bandung; Penerbit Mizan.Muhammad Abdul ‘Adzim al-Zarqani (1988), Manahil al-’Irfan fi ’Ulum al-Qur’an, Birut; Dar al-Kutub al-’Ilmiyah.Muhammad Husain al-Dzahabi (1961), al-Tafsir wa al-Mufassirun, Kairo; Multazim al-Thab’i wa al-Nashr Dar al-Kutub al-Hadithah.Muhammad Ibn Luthfi Al-Shabagh (1988), Buhuth fi Ushul al-Tafsir, Beirut; al-Maktabah al-Islamiy.Nor Hasmah Mahasan (2007), Tafsir al-Azhar; Kajian Terhadap Isu Emansipasi Wanita, Akademi Excersise (B.A.), Jabatan al-Qur’an dan al-Hadith, Bahagian Pengajian Usuluddin, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.Nor Huda (2007), Islam Nusantara; Sejarah Sosial Intelektual Islam di Indonesia, Yogjakarta: Ar-Ruzz Media.Nurul Huda Mat Yunus (2003), Haji Abdul Malik Karim Amrullah @ Hamka: satu biografi, Academic Excersise (B.A.), Jabatan Sejarah, Fakulti Sains Sosial dan Sastra, Universiti Malaya.Peter Riddell (2001), Islam and The Malay-Indonesian World; Transmissin and Responses, Singapure: Horizon Books Pte. Ltd.Taufik Abdullah (1971), Schools and Politics: The Kaum Muda Movement In West Sumatera (1927-1933), Cornell Modern indonesia Project, Southest Asia Program, Cornel University, Ithaca, New York.Tim Penyusun (1998), Ensiklopedia Sejarah dan Kebudayaan Melayu, Selangor Darul Ehsan: Percetakan Dewan Bahasa.Yunan M. Yusuf (1990), Corak Pemikiran Kalam Tafsir al-Azhar: Sebuah Telaah Tentang Pemikiran Hamka Dalam Teologi Islam, Jakarta: Pustaka Panjimas.Zaim Rais, Respon Kaum Tua Minangkabau Terhadap Gerakan Pembaharuan Islam, dalam Dodi S. Truno dan Ismatu Ropi (2002), Pranata Islam di Indonesia; Pergulatan Sosial, Politik, Hukum dan Pendidikan, Jakarta; Logos Wacana Ilmu.Zulkifli bin Mohammad Yosuf, Jenis Karangan yang Berhubungan Dengan Tafsir Al-Qur’an, Nota perkuliahan Jabatan al-Qur’an dan Hadith, Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya APIUM.Zulkifli bin Mohammad Yosuf, Madrasah Modern Dalam Menafsirkan al-Qur’an, Nota perkuliahan Jabatan al-Qur’an dan Hadith, Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya APIUM.